Những thằng già nhớ mẹ

Chỉ 18 bài tạp bút ngắn mà Vũ Thế Thành mất đến 2 năm để viết - điều đó chứng tỏ anh viết quá chậm và khó khăn, nhưng không vì thế mà quyển tạp bút mỏng Những thằng già nhớ mẹ (NXB Hồng Đức, quý 3/2013) khô khan. Cảm xúc về những câu chuyện đời thường như nhớ mẹ, trồng hoa, uống rượu, lẩu, chả lụa, nhạc sến… là thế mạnh của quyển tạp bút này.

Những điều chia sẻ từ trải nghiệm và kinh nghiệm của tác giả cùng nhiều đồng nghiệp, đối với những bạn trẻ đang và sẽ dấn thân vào ngành công nghiệp quảng cáo. Bằng một ngôn ngữ vui nhộn và những câu chuyện trong nghề, tác giả đã mang đến một cái nhìn cận cảnh và chân thật đối với một loại hình công việc được xem như thời thượng và được nhiều bạn trẻ ngưỡng mộ hiện nay.

Cùng với Namaska! Xin chào Ấn Độ, Salam! Chào xứ Ba Tư làm thành một bộ sách về hai nền văn hóa lâu đời nhất của nhân loại. “Salam! Chào Ba Tư” giới thiệu với bạn đọc xứ sở Ba Tư xưa - nơi được biết đến từ những câu chuyện trong Nghìn lẻ một đêm và Nghìn lẻ một ngày. Chỉ là qua những dòng chữ thôi, nhưng bạn sẽ hiểu được tại sao xứ này lại nổi tiếng như thế, biết về ý nghĩa những hình ảnh, hoa văn dệt trên những bức thảm len từ lông cừu tuyệt mỹ, sẽ đắm chìm trong kiến trúc đền đài cung điện giáo đường khảm gốm sứ trên mái vòm và trang trí tường nhà tuyệt hảo, đặc biệt ghi dấu là nghệ thuật tranh tiểu họa, nghệ thuật thư pháp tinh xảo trong những bức tranh hoành tráng.
“Tất cả đều nhằm đem lại cho người đọc một ấn tượng gợi mở về Iran.” Cuốn sách phù hợp với đông đảo bạn đọc, đặc biệt là những người thích du lịch và làm về văn hóa.

Truyện viết về một cô bé sống với ông bà ngoại ở quê từ nhỏ. Lên cấp 2 thì bố mẹ cô bé vốn ở trong Nam ra đón cô bé vào Nam sinh sống và ăn học. Ông bà ngoại giữ cô lại ở cho hết hè. Trong thời gian đó, cô bé đã sống hết mình với chúng bạn, nhờ đó mới khám phá ra rằng mình yêu quê hương nông thôn nầy biết chừng nào. Chia tay làng quê, bạn bè, cô bé biết rằng dù có đi đâu xa, cô vẫn không bao giờ nguôi thương nhớ.

Sách là công trình nghiên cứu và học tập hơn 20 năm của Charles Tebbetts - Giám đốc viện đào tạo thôi miên Washington. Tác giả đã trình bày những điểm chung nhất trong chương trình phát triển cá nhân và hứa hẹn sự phát triển cá nhân, sự mở rộng tâm trí và khai sáng tâm linh.

Truyền kỳ tân phả (Cuốn phả mới về truyền kỳ) còn có tên là Tục truyền kỳ (Viết nối truyện truyền kỳ). Tác phẩm là sự kết hợp hài hòa giữa văn học trung đại và văn hóa dân gian và là tác phẩm được đánh giá thành công hơn cả của Đoàn Thị Điểm. Tác phẩm là bức tranh về những người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Những người phụ tài giỏi và tiết liệt dù phải chịu đựng biết bao bi kịch, bất công nhưng không bao giờ đầu hàng số phận. Tác phẩm thể hiện tiếng nói phản kháng mạnh mẽ cũng như sức ảnh hưởng lớn lao của người phụ nữ. Truyền kỳ tân phả là tác phẩm mang đậm tính nữ, đề cao nữ quyền.
Đây là một tác phẩm nằm trong bộ sách Cảo thơm trước đèn của văn học Việt Nam. Truyền kỳ tân phả là một tác phẩm dễ đọc phù hợp cho các độc giả yêu thích văn học và các nhà nghiên cứu.

33 bài viết ký tên Nguyễn Văn Vĩnh nằm trong cuốn Phong tục và thiết chế của người An Nam tái hiện một phần nội dung quan trọng nhất của chương mục trường kỳ, vốn là một trong những trọng tâm của tờ Nước Nam mới: Phong tục và thiết chế của người An Nam.
Có một câu hỏi: Vì sao Nguyễn Văn Vĩnh lại dành chừng ấy công sức, thời gian để miêu tả kỹ càng một ngôi làng điển hình “đúng như những gì nó đã tồn tại”? Phải đọc cẩn thận từ trang đầu đến trang cuối của cuốn sách, mới hiểu sâu sa, ngòi bút của ông chủ yếu nhắm đến ai, hàm chứa dụng ý nào.
Trong tất cả các bài viết dưới tiêu đề Làng với người An Nam, Nguyễn Văn Vĩnh đều tự xưng là “người nhà quê chúng tôi”, với ba lý do: ông đích thực là người nhà quê, đã có thời gian dài làm chánh hương hội của một ngôi làng, và đã tường tận đời sống, thiết chế, bản chất, tức là những gì làm nên một ngôi làng Việt.
Người nhà quê ấy có đủ tư cách để truyền tải những hiểu biết, gợi ý và cả cảnh báo của ông đến độc giả, đặc biệt là những người Pháp thực dân đang nóng vội áp đặt chính sách cai trị cùng những cải cách theo công thức Âu châu vào những vùng nông thôn của Việt Nam.
Tuy hướng đến mục tiêu gợi ý và cảnh báo là chính, song những đánh giá đa chiều và khách quan có kèm dẫn chứng sinh động của ông khiến ngay cả những độc giả bị đặt vào tầm ngắm cũng vừa thấy bực bội, vừa thích thú.
 Ở chỗ này, Nguyễn Văn Vĩnh phân tích tỉ mỉ thế nào là một cái làng, từ tín ngưỡng cho đến cơ cấu hành chính và những biện pháp chế tài kiểu lệ làng, nhưng lại là một thứ luật pháp uyển chuyển và có sức mạnh kỳ lạ.
Ở chỗ khác, Nguyễn Văn Vĩnh chỉ ra điểm yếu và sức mạnh của người Việt, từ thói mê tín dị đoan, tính sĩ diện… đến truyền thống trọng học sĩ và tình yêu sâu nặng, bền bỉ với đất đai, có chứa đựng cả lòng tự tôn trong đó. Vẽ nên bức tranh chân dung bao quát và rõ nét về làng quê cũng như con người Việt Nam, Nguyễn Văn Vĩnh chủ tâm khiến người Pháp vỡ lẽ: công cuộc cải cách mang ý chí chủ quan và đầy áp đặt của họ đã phá vỡ hệ thống hành chính làng xã, mà đáng ngại nhất là tình trạng loạn mua bán chức danh, loạn sưu thuế, loạn đặc quyền, loạn nhập cư… Dĩ nhiên, gánh chịu hậu quả là những nông dân nghèo, phải vay nặng lãi để có thóc giống canh tác, và phải dành cả đời trả nợ.
Ông đề ra một loạt phương án cải cách về ruộng đất, tiền tệ, hệ thống lưu trữ và thu mua thóc lúa có lợi cho người nông dân. Và điều bất ngờ hơn cả là ngay ở thời đại đó, đã có một “người nhà quê” mang tên Nguyễn Văn Vĩnh nuôi mộng quảng bá ẩm thực Việt, đặc biệt là hạt gạo nước Nam ra thế giới.
Trong buổi hội thảo diễn ra ít tháng trước khi Lời người Man di hiện đại ra mắt hai tập đầu, diễn giả Nguyễn Lân Bình, cháu nội của học giả Nguyễn Văn Vĩnh và là chủ biên bộ sách đã đón nhận khá nhiều thắc mắc từ cử toạ, như Nguyễn Văn Vĩnh có quan tâm đến chính trị, có mối liên hệ “ngoài luồng” với người Pháp hay không…? Đó là lý do tập cuối cùng Nguyễn Văn Vĩnh là ai? được đảo vị trí thành tập đầu tiên, với mục đích cung cấp cho khán giả một hiểu biết sơ bộ và chính xác về con người có “một sự nghiệp không lỗi lầm và không có vết nhơ”. Cũng trong buổi hội thảo, người ta phát hiện ra, những năm qua, ngoài diễn giả Nguyễn Lân Bình, còn có không ít nhà nghiên cứu không tên, âm thầm tìm hiểu, sưu tầm tư liệu, và có những đúc kết, phát hiện riêng khá lý thú về con người và tư tưởng Nguyễn Văn Vĩnh. Đó chính là nguyên nhân bộ sách được kéo dài thêm, và có thể, chưa chắc đã dừng lại ở con số 16 tập.
Sông Thao